Κλινική Δερματολογία
Επιχείλιος έρπης
Πληροφορίες Για Τον Επιχείλιο Έρπη
Ο επιχείλιος έρπης είναι μια μεταδοτική αυτοϊώμενη λοίμωξη  που εμφανίζεται στα        χείλη και κάποιες φορές εμπλέκει τα μάγουλα και τον ουρανίσκο. Προκαλείται από τον ιό του απλού έρπητα τύπου 1(HSV-1) που ανήκει στην οικογένεια των ερπητοϊών και σπανίως από τον απλό έρπητα τύπου 2 (HSV-2), ο οποίος εμφανίζεται τα γεννητικά όργανα, αλλά μπορεί να μεταφερθεί στα χείλη κατά τη σεξουαλική επαφή. Εξαιρετικά σπάνια, ο επιχείλιος έρπητας οφείλεται σε υποτροπή του ιού της ανεμοβλογιάς (HHV-3) στα άτομα που πέρασαν ανεμοβλογιά στην παιδική τους ηλικία.

Ιδιαίτερο χαρακτηριστικό της οικογένειας αυτών των ιών είναι το γεγονός ότι από τη στιγμή που εισάγονται στον οργανισμό προκαλώντας τη πρώτη λοίμωξη δεν υποχωρούν, παραμένουν σε λανθάνουσα μορφή στα νευρικά γάγγλια για πάντα, προκαλώντας τα ενοχλητικά συμπτώματα στα χείλη και μερικές φορές στα μάτια, όταν οι άμυνες του ανοσοποιητικού είναι πεσμένες, για παράδειγμα σε περίοδο υψηλής πίεσης. Οι θεραπείες αντιμετωπίζουν τα συμπτώματα και όχι τον ίδιο τον ιό ο οποίος παραμένει στο εσωτερικό του οργανισμού.
 
Πολλοί ασθενείς λανθασμένα συνδέουν τον επιχείλιο έρπητα με τις άφθες, αλλά παρότι προκαλούν παρόμοια έλκη στην περιοχή του στόματος πρόκειται για δύο τελείως διαφορετικά προβλήματα. Οι άφθες εμφανίζονται στο εσωτερικό της στοματικής κοιλότητας και δεν είναι ιογενούς αιτιολογίας ούτε είναι μεταδοτικές, σε αντίθεση με τον επιχείλιο έρπητα που εμφανίζεται έξω από το στόμα, οφείλεται σε ιό και είναι πολύ μεταδοτικός.

Γιατί Εμφανίζεται Ο Επιχείλιος Έρπης;
Ο ιός του επιχείλιου έρπητα, αφού εισέλθει στον οργανισμό, προσβάλλει αρχικά τα επιθηλιακά κύτταρα του στόματος και κατόπιν μεταφέρεται   μέσα στο νευρικό ιστό και στο πρόσωπο, όπου παραμένει τελικά σε λανθάνουσα κατάσταση. Πράγματι, σε μεγάλο ποσοστό ο ιός είναι ασυμπτωματικός. Δύο στους τρεις φορείς του ιού δεν γνωρίζουν ότι τον έχουν διότι δεν εκδηλώνουν συμπτώματα. Μπορεί όμως κάτω από ορισμένες συνθήκες να δραστηριοποιηθεί  και να εμφανίσει τη νόσο. Υπολογίζεται ότι 33% των ατόμων που έχουν προσβληθεί από τον ιό μία πρώτη φορά, θα παρουσιάσουν  περιπτώσεις επαναδραστηριοποίησής του.  Οι κυριότερες αιτίες που μπορεί να «ξυπνήσουν» τον ιό είναι:
  • το χαμηλό ανοσοποιητικό
  • οι ορμονικές διαταραχές
  • η υπερβολική έκθεση στον ήλιο
  • η κακή διατροφή
  • διάφοροι ψυχολογικοί λόγοι, όπως άγχος και στεναχώρια
Αν και το πιο σύνηθες σημείο του επιχείλιου έρπητα είναι τα χείλη και κυρίως οι γωνίες των χειλιών, ο ιός μπορεί να εκδηλωθεί και στο πηγούνι, τα ρουθούνι ή το μάγουλο. Σε πολύ σπάνιες περιπτώσεις και κυρίως σε άτομα να ασθενές ανοσοποιητικό σύστημα μπορεί να εμφανιστεί μέσα στο στόμα, στα ούλα και στον ουρανίσκο, αλλά τότε οι φουσκάλες είναι μικρότερες και τα συμπτώματα ηπιότερα.
Η εμφάνιση του ιού ξεκινάει με κάψιμο και φαγούρα στην περιοχή των χειλιών και ενίοτε ο ασθενής αισθάνεται ότι τα χείλη του είναι πρησμένα ή μουδιασμένα. Οι φουσκάλες που σχηματίζονται με την εκδήλωση του ιού σπάνε μέσα σε 24 ώρες, συνήθως, απελευθερώνοντας το υγρό που περιέχει τον ιό και δημιουργώντας μια επώδυνη πληγή. Το αίσθημα καψίματος συνεχίζεται, ενώ σπάνια, το άτομο μπορεί να κάνει πυρετό και να αισθάνεται αδιαθεσία. Μετά το σπάσιμο των φυσαλίδων η περιοχή αρχίζει να ξεραίνεται και δημιουργείται μια κρούστα. Η κρούστα αυτή μπορεί να σκάσει ή να απομακρυνθεί και να ξαναδημιουργηθεί αρκετές φορές μέχρι να ολοκληρωθεί η επούλωση της πληγής.

Σε οποιαδήποτε περίπτωση, επούλωση ολοκληρώνεται μέσα σε 7 με 10 ημέρες από την εκδήλωση των συμπτωμάτων.

Τρόποι Μετάδοσης Του Επιχείλιου Έρπη
Η μετάδοση επιχείλιου έρπητα μπορεί να συμβεί σε οποιοδήποτε από τα πέντε στάδια της νόσου, από τα πρώτα συμπτώματα έως την επούλωση των πληγών. Επίσης, το γεγονός ότι ένας φορέας του ιού είναι ασυμπτωματικός δεν σημαίνει ότι δεν μπορεί να μεταδώσει τον ιό σε άλλο άτομο που δεν είναι φορέας και δεν έχει νοσήσει ποτέ.
Η  πιο επικίνδυνη φάση για τη μετάδοση του ιού είναι όταν σπάνε οι φυσαλίδες και απελευθερώνεται το υγρό. Η μετάδοση γίνεται μέσω της επαφής με τον ορό που υπάρχει στο εσωτερικό των φυσαλίδων, παρόλο που ο ιός δεν επιβιώνει για πολύ έξω από τον οργανισμό. Για τη μετάδοση του ιού του έρπητα αρκούν ένα φιλί ή η άμεση ανταλλαγή αντικειμένων όπως ποτήρια, μαχαιροπίρουνα, πετσέτες, κραγιόν, οδοντόβουρτσες. Επίσης, πρέπει να είμαστε προσεκτικοί όταν ακουμπάμε με τα χέρια μας τη μολυσμένη περιοχή. Κανονικά δεν πρέπει ν’ ακουμπάμε τη μολυσμένη περιοχή με τα χέρια, όχι μόνο επειδή έτσι μπορεί να μεταφέρουμε τον ιό σε κάποιο άλλο σημείο του σώματος, αλλά μπορούμε να την επιμολύνουμε με βακτήρια δεδομένου ότι τα χέρια μας είναι σχεδόν πάντα φορείς μικροβίων.

Πως Θεραπεύεται Ο Επιχείλιος Έρπης;
Συνήθως, ο επιχείλιος έρπης επουλώνεται αυθόρμητα μέσα σε 7 με 10 μέρες, ανάλογα, βέβαια, και με την περίπτωση. Για να μειώσουμε το χρόνο επούλωσης και για να αντιμετωπίσουμε τα ενοχλητικά συμπτώματα, χρησιμοποιούμε τοπικά κρέμες οι οποίες περιέχουν συνήθως ασυκλοβίρη, βαλασυκλοβίρη, φαμσυκλοβίρη. Αυτές οι αλοιφές  εφαρμόζονται στα χείλη, στην περιοχή της λοίμωξης, από την έναρξη των συμπτωμάτων και απαιτούν επανάληψη αρκετές φορές τη μέρα. Τα τελευταία χρόνια, κυκλοφορούν στην αγορά τα patch, μικρά διάφανα αυτοκόλλητα που περιέχουν τις παραπάνω ουσίες. Εφαρμόζονται στην περιοχή της λοίμωξης αντιμετωπίζοντας τα συμπτώματα, ενώ διευκολύνουν την επούλωση δημιουργώντας ένα περιβάλλον προστατευμένο από εξωτερικούς παράγοντες. Με το τρόπο αυτό εξαλείφεται ο κίνδυνος μόλυνσης άλλων σημείων του οργανισμού, ενώ καθιστά πιο εύκολο να κρυφτούν  οι αντιαισθητικές φυσαλίδες, κυρίως για τις γυναίκες, αφού πάνω από το αυτοκόλλητο μπορούν να τοποθετήσουν μεικ-απ. Συνήθως αυτές οι θεραπείες είναι αρκετές για να ανακουφιστούν και να εξασθενίσουν τα συμπτώματα εκδήλωσης του ιούς και να ιαθούν λίγο πιο γρήγορα. Ωστόσο, σε πιο ανθεκτικές περιπτώσεις ή σε περιπτώσεις ασθενών με αποδεδειγμένα εξασθενημένο ανοσοποιητικό, μπορούν να χορηγηθούν αντιικά φάρμακα από το στόμα.

Η παραδοσιακή ιατρική με τη δύναμη των βοτάνων συμβάλει σημαντικά στη φυσική αντιμετώπιση των συμπτωμάτων του ιού του επιχείλιου έρπητα, αλλά και στην πρόληψη, αν όχι του ίδιου του ιού, τουλάχιστον της εκδήλωσής του. Σημαντικό βοήθημα αποτελεί η λήψη βιταμινών του συμπλέγματος Β που λέγεται ότι βοηθά στο νευρικό σύστημα. Ένα βότανο γνωστό για τη δράση του κατά του ιού του έρπητα είναι το μελισσόχορτο το οποίο μπαίνει ως βάση σε αλοιφές που εφαρμόζονται στην περιοχή της λοίμωξης με σκοπό να ανακουφίσει, περισσότερο από το να θεραπεύσει, τα συμπτώματα του επιχείλιου έρπητα.
Φόρμα Ενδιαφέροντος