Κλινική Δερματολογία
Λεύκη
Πληροφορίες Για Τη Λεύκη
Η λεύκη, με την επιστημονική ονομασία “vitiligo”, είναι μια δερματική βλάβη κατά την οποία δημιουργούνται στο δέρμα λευκά σημάδια ακανόνιστου σχήματος. Τα λευκά σημάδια οφείλονται στην απώλεια της μελανίνης, της ουσίας του δέρματος που μας προστατεύει από τον ήλιο.

Υπολογίζεται ότι επηρεάζει περίπου το 1% του πληθυσμού, άνδρες και γυναίκες, ενώ δεν ανήκει στα λοιμώδη νοσήματα και δεν μεταδίδεται κατά τη σωματική επαφή από τον πάσχοντα στους υγιείς. Είναι συχνότερη στις ηλιόλουστες χώρες, ιδίως στη βόρεια Αφρική, και έχει χαρακτηριστεί ως “νόσος του φωτός”.
 
Παρόλο που από ιατρικής άποψης η λεύκη συνήθως δεν είναι βλαβερή, ούτε προκαλεί σωματικό πόνο, οι επιδράσεις της ασθένειας στην ψυχολογία και τα συναισθήματα του ασθενή, είναι μεγάλες. Πάντως, η θεραπεία μπορεί να μην είναι αναγκαία σε περιπτώσεις που η λεύκη είναι περιορισμένη ή που δεν ενοχλεί τον ασθενή.

Γιατί Εμφανίζεται Η Λεύκη;
Τα αίτια της λεύκης είναι, επί της ουσίας, άγνωστα. Κατά καιρούς, έχουν διατυπωθεί διάφορες θεωρίες για την προέλευση της λεύκης, αλλά επικρατέστερη είναι η άποψη ότι είναι αυτοάνοσο νόσημα, δηλαδή ο ίδιος ο οργανισμός θεωρεί τα μελανινοκύτταρα του ξένα, στρέφεται κατά αυτών και τα καταστρέφει. Μπορεί, επίσης, να συνδέεται με άλλα αυτοάνοσα νοσήματα, όπως η θυρεοειδίτιδα Hashimoto, ο διαβήτης τύπου 1, η ρευματοειδής αρθρίτιδα και η νόσος του Adisson.

Η λεύκη παρουσιάζεται συνήθως στο λαιμό, στην περιοχή των ματιών, γύρω από το στόμα και τη μύτη, στις θηλές των μαστών, στα χέρια, στον ομφαλό και στα γεννητικά όργανα, ενώ η παρουσία της έχει συνήθως τρεις μορφές:
  • Εστιακή μορφή η οποία εμφανίζεται με ελαφρές κηλίδες σε μία ή περισσότερες περιοχές οι οποίες δεν επεκτείνονται.
  • Τμηματική μορφή η οποία περιλαμβάνει εμφανείς κηλίδες μόνο σε μια πλευρά του σώματος, ενώ δεν επεκτείνονται.
  • Γενικευμένη μορφή η οποία εμφανίζει συμμετρικές κηλίδες και στις δύο πλευρές του σώματος. Είναι η πιο κοινή μορφή λεύκης και η πορεία της δεν είναι προβλέψιμη.
Το δέρμα με τη λεύκη δεν διαφέρει σε τίποτε από το υγιές, ως προς την όψη και την αφή, παρά μόνο στην περιοχή των βλαβών, και σε ορισμένες περιπτώσεις παρουσιάζεται κνησμός και υπερίδρωση. Η λεύκη δεν ανήκει στα λοιμώδη ή μεταδοτικά νοσήματα και δεν μεταδίδεται με σωματική επαφή από τον πάσχοντα στους υγιείς.

Πως Γίνεται Η Διάγνωση Της Λεύκης
Η διάγνωση της λεύκης στο Dermatology & Cosmetics Lab γίνεται μόνο από ειδικό δερματολόγο. Ο γιατρός, αφού καταγράψει το οικογενειακό ιστορικό του ασθενούς, προχωρά σε κλινική εξέταση και στη συνέχεια σε εξέταση με λυχνία του Wood. Σε συνδυασμό με διαφορική διάγνωση και ψυχολογικά τεστ, φωτογραφίζονται τα σημεία αποχρωματισμού και προσδιορίζεται ο βαθμός αποχρωματισμού. Ταυτόχρονα, γίνεται εργαστηριακός έλεγχος που περιλαμβάνει μικροβιολογικές – βιοχημικές και ανοσοβιολογικές εξετάσεις αίματος, ενώ, εάν αυτό κριθεί αναγκαίο, λαμβάνεται και δείγμα για βιοψία.  Παρότι οι περισσότεροι ασθενείς με λεύκη είναι γενικά καλά στην υγεία τους, είναι πιθανόν ορισμένες παθήσεις να εμφανίζονται συχνότερα ή να συνυπάρχουν σε ασθενείς με λεύκη, σε μεγαλύτερα ποσοστά σε σχέση με το γενικό πληθυσμό.

Μπορώ Να Προλάβω Τη Λεύκη;
Παρόλο που στις περισσότερες περιπτώσεις λεύκης παρατηρείται αυτόματη βελτίωση κατά την ενηλικίωση, η πρόγνωση της λεύκης, σε λίγες γραμμές, είναι αβέβαιη και δύσκολο να οριστεί.  Η αλήθεια όμως είναι ότι η πρόγνωση είναι χειρότερη σε περιπτώσεις παιδικής λεύκης ή καθολικής λεύκης στα χέρια και στο πρόσωπο.

Πως Θεραπεύεται Η Λεύκη;
Οι αιτίες και οι παθοφυσιολογικοί μηχανισμοί που διέπουν τη λεύκη είναι ακόμη ελάχιστα κατανοητοί και παραμένουν ανεπαρκώς διευκρινισμένοι. Αυτή είναι και η κύρια αιτία που καθυστερεί την πρόοδο στη διάγνωση και την αντιμετώπιση της λεύκης.
Από τις πρώτες συμβουλές που δίνουν οι δερματολόγοι στις περιπτώσεις λεύκης είναι η συνεχής χρήση αντηλιακού όπως και η ενδεχόμενη κάλυψη των σημαδιών με μέικ-απ το οποίο, φυσικά, συμβάλει μόνο στην τόνωση της αυτοπεποίθησης του ατόμου.

Οι πιο συχνές θεραπείες για την αντιμετώπιση της λεύκης είναι:
  • Η τοπική θεραπεία: Η θεραπεία αυτή περιλαμβάνει σκευάσματα τα οποία περιέχουν κορτικοστεροειδή σε ισχυρή δόση. Μετά από τη χρήση 5 ή έξι μηνών, υπολογίζεται ότι το μεγαλύτερο ποσοστό των ασθενών παρατηρούν αποχρωματισμό των σημαδιών σε κάποιο ποσοστό. Ενίοτε, τα κορτικοστεροειδή συνδυάζονται και με άλλες ουσίες για καλύτερα αποτελέσματα. Τα σκευάσματα που χρησιμοποιούνται στην τοπική θεραπεία έχουν μεγαλύτερη επιτυχία στη λεύκη του προσώπου, και φυσικά πρέπει να χορηγούνται εξετάζοντας τις ιδιαιτερότητες της κάθε περίπτωσης ξεχωριστά, καθώς μπορούν να προκαλέσουν παρενέργειες.
  • Οι εναλλακτικές θεραπείες: Κατά καιρούς, οι θεραπείες με ορισμένες βιταμίνες, μέταλλα, αμινοξέα και ένζυμα έχουν θεωρηθεί επιβοηθητικά στην αντιμετώπιση της λεύκης. Ωστόσο, δεν υπάρχουν αρκετά στοιχεία που να υποστηρίζουν αυτές τις θεραπείες λεύκηςκαι καμία γνώση των πιθανών παρενεργειών.
  • Ο αποχρωματισμός της επιδερμίδας με μονοβενζυλαιθέρα της υδροκινόνης: Εφαρμόζεται συνήθως σε ασθενής που έχουν πλέον ελάχιστες περιοχές με υγιές δέρμα. Η καταστροφή της εναπομείνασας χρωστικής αφήνει το δέρμα τελείως λευκό. Η θεραπεία γίνεται με κρέμα που εφαρμόζεται τοπικά και μπορεί να κρατήσει για αρκετά χρόνια.
  • Χημειοφωτοθεραπεία (PUVA): Η θεραπεία αυτή χρησιμοποιεί το φως στο φάσμα UVA σε συνδυασμό με το φωτοευαισθητοποιητικό φάρμακο, ψωραλένιο, το οποίο λαμβάνει ο ασθενή σε μορφή κρέμας ή χαπιού. Ο σκοπός της θεραπείας είναι να αποκαταστήσει το χρώμα του δέρματος και τα καταφέρνει σ’ ένα ποσοστό έως 75% στις περιπτώσεις λεύκης στο πρόσωπο ή στα κάτω άκρα, ενώ δεν παρουσιάζει εξαιρετική επιτυχία στα χέρια ή τις πατούσες. Οι θεραπείες μπορεί να διαρκέσουν μέχρι κι έξι μήνες, ενώ απαιτείτε η συνεχής παρακολούθηση από δερματολόγο κι οφθαλμίατρο γιατί το ψωραλένιο μπορεί να προκαλέσει πρόβλημα στα μάτια.
  • Φωτοθεραπεία με excimer laser: Στη θεραπεία αυτή γίνεται χρήση φωτός συγκεκριμένου μήκους κύματος για την επαναμελάγχρωση του δέρματος. Αυτή η θεραπεία, που μπορεί να συνδυαστεί και με τοπική θεραπεία, έχει επιτυχημένα αποτελέσματα περίπου στο 70% των ασθενών. Ωστόσο, πολλοί ασθενείς παρουσίασαν υποτροπή μερικά χρόνια μετά την εφαρμογή της θεραπείας, πράγμα που δεν την καθιστά μόνιμη. Η φωτοθεραπεία έχει μεγαλύτερη επιτυχία στη λεύκη προσώπου απ’ ότι στα χέρια και τα πόδια.
  • Χειρουργική επέμβαση: Είναι μια θεραπεία η οποία συστήνεται σε ασθενείς με σταθεροποιημένη λεύκη για τουλάχιστον 6 μήνες και αποτελεί την τελευταία επιλογή όταν οι άλλες μέθοδοι έχουν αποτύχει. Δεν συνιστάται σε περιπτώσεις παιδιών με λεύκη, όπως και σε ασθενείς που το δέρμα τους έχει τάση για ουλές ή χηλοειδή. Η χειρουργική επέμβαση μπορεί να είναι αποτελεσματική για το 90% των ασθενών, ανάλογα, φυσικά, με το περιστατικό.
Φόρμα Ενδιαφέροντος